Βιδιανό

Γηγενής ποικιλία του κρητικού αμπελώνα, το Βιδιανό, παράγει εξαιρετικά λευκά κρασιά. Πρόκειται για μια παλιά λευκή ποικιλία οινοποίησης, που καλλιεργείται στην κεντρική Κρήτη, κυρίως στους νομούς Ρεθύμνης και Ηρακλείου. Πριν την αναμπέλωση ήταν σημαντική ποικιλία στους πολυποικιλιακούς αμπελώνες του νομού Ρεθύμνης με αυτόριζα κλήματα. Κάποια από αυτά σώζονται σκαρφαλωμένα σε τεράστιους δρυς στο ορεινό Μυλοπόταμο, σε υψόμετρο 850 -900 μέτρα, με χοντρό κορμό διαμέτρου έως και 50 εκατοστά του μέτρου.

Για το όνομά της υπάρχουν διάφορες υποθέσεις. Τα χωριά Αβδού στο Ηράκλειο  και Αβδανίτες στο Μυλοπόταμο πιθανόν να σχετίζονται με το όνομα της ποικιλίας αφού ειδικά στο δεύτερο η καλλιέργεια της ήταν εκτεταμένη. Ακόμα, η Μονή Βιδιανής στο οροπέδιο Λασιθίου, η οποία ιδρύθηκε από τη βενετσιάνικη οικογένεια των Βίδων στα μέσα του 18ου αιώνα στο μετόχι τους, έχει το ίδιο όνομα με την ποικιλία.

Είναι ποικιλία με μέτρια παραγωγικότητα σχετικά ανθεκτική στον περονόσπορο και παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στο ωίδιο, στις ιώσεις και την ευδεμίδα. Έχει ανθεκτικότητα στην ξηρασία αλλά ευαισθησία στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες και τους θερμούς νοτιάδες. Το σταφύλι είναι μέτριο έως μεγάλο, κυλινδρικό έως κυλινδροκωνικό, με ρόγες μικρές ελλειψοειδείς.

Το Βιδιανό πιστεύεται ότι καλλιεργείται στην Κρήτη από τον 13ο αιώνα. Στο πέρασμα των αιώνων ξεχάστηκε, ωστόσο στις μέρες μας αναβιώνει, με πολλούς παραγωγούς πρόθυμους να ανακαλύψουν τις δυνατότητές της σε όλο το νησί, καθώς συνειδητοποίησαν ότι δουλεύουν με μια ποικιλία αξίας.